Hoe krijg je meer zelfvertrouwen?

Hoe krijg je meer zelfvertrouwen? Hoe is zelfvertrouwen opgebouwd en wat heeft hier invloed op?

Verschillende oorzaken kunnen je zelfvertrouwen verminderen. Uit onderzoek blijkt dat 79 procent van de vrouwen zich regelmatig onzeker voelt. Tegenover 62 procent van de mannen. Ook is het vaak zo dat vrouwen hun capaciteiten en prestaties vaak onderschatten. Mannen daarentegen zijn eerder geneigd tot overschatting van hun eigen kunnen. Hoe krijg je meer zelfvertrouwen in je eigen kunnen?

Zelfvertrouwen op basis van eigenwaarde en vaardigheden

Zelfvertrouwen bestaat uit twee onderdelen: vaardigheid en waardigheid. Vaardigheid is het vertrouwen in wat we kunnen. Eigenwaarde, of te wel zelfbeeld, is het vertrouwen in wat we zijn. Het gevoel iets waard te zijn zonder er eerst iets voor moeten presteren. Bij vrouwen gebeurt het vaak allebei. Ze onderschatten hun mogelijkheden én hebben eerder het gevoel dat ze als persoon minder voorstellen.

Vier typen zelfvertrouwen

Er zijn vier typen zelfvertrouwen die we kunnen meten:

Laag zelfvertrouwen
Het gevoel dat je weinig voorstelt en dat je vaardigheden mist om taken tot een goed einde te brengen. Dit werkt remmend op je ontwikkeling. In plaats van uitdagingen aan te gaan en je zelfvertrouwen te vergroten, ga je uitdagingen juist uit de weg uit angst voor afwijzing. Ook kan iemand de boel bewust ‘saboteren’ zodat anderen of bepaalde omstandigheden de ‘schuld’ krijgen van hun falen of zelfsabotage.
Op eigenwaarde gebaseerd zelfvertrouwen
Het gevoel te hebben dat je niet competent bent in wat je doet, maar wel een positieve houding hebben tegenover jezelf. Dit type wil misschien wel meer uit zichzelf halen, maar durft dit niet goed. Bang om te falen, een nieuwe baan niet aankunnen of bang om niet goed genoeg gevonden te worden. Soms maskeert iemand dan zijn vaardigheden door zijn of haar belang te overdrijven of juist anderen te bekritiseren om zichzelf daaraan superieur te voelen.
Op vaardigheid gebaseerd zelfvertrouwen
Het gevoel hebben dat je goed presteert, maar diep van binnen ben je toch onzeker over jezelf. Die onzekerheid compenseer je door te vertrouwen op je vaardigheden. Dit betekent dat je telkens wilt presteren om je goed te voelen. Als je dan een fout maakt, krijgt je gevoel van eigenwaarde direct een deuk. Deze vorm van zelfvertrouwen gaat hand in hand samen met faalangst en perfectionisme.
Optimaal zelfvertrouwen
Je vindt dat je over genoeg vaardigheden beschikt om je doelen te bereiken. Je voelt je goed over wie je bent. Je durft waar nodig nieuwe uitdagingen aan te gaan en kijkt waar je kansen ziet liggen. Het stevig zelfbeeld beschermt je tegen risico’s, teleurstellingen en gemaakte fouten. Je heb een realistische kijk op jezelf en staat stevig in je schoenen.

Hoe ontstaat zelfvertrouwen?

Vertrouwen in je eigenwaarde ontwikkelt zich onder invloed van opvoeding en omgeving. Alle interacties met ouders, vriendjes en leerkrachten, bepalen hoe iemand naar zichzelf kijkt. Als je opgroeit in een warm gezin en onvoorwaardelijke liefde hebt ontvangen, zal dit je helpen een positief beeld van jezelf te krijgen. Denigrerende opmerkingen: “daar ben je te onhandig voor”, of overdreven boosheid, hoge eisen stellen of je als kind niet serieus genomen voelen, kunnen de kiem leggen voor een negatief zelfbeeld. Dan nestelt zich het hardnekkig denkbeeld: “ik ben niet goed, slim of leuk genoeg”. Als dergelijke negatieve boodschappen vaak herhaald worden, ga je er als kind in geloven.

Vertrouwen in je vaardigheden

Vertrouwen in je eigen vaardigheid ontwikkelt zich door meer vaardigheden op te doen. Hoe beter je ergens in bent, hoe groter je zelfvertrouwen op dat gebied. Als nog nooit een presentatie hebt gegeven, zal je je daar nog niet erg zelfverzekerd over voelen. Als je dit vaker hebt gedaan, zal je met meer zelfvertrouwen een presentatie geven. Toch is er een wisselwerking met eigenwaarde en spelen vroegere ervaringen ook een rol. Het knagende stemmetje dat je prestaties- ook al zijn ze prima- nooit goed genoeg zijn, kan ontstaan in een jeugd waarin de lat heel hoog lag.

Misschien herken je jezelf in het imposter syndroom?